Türkiye’de Sosyal Hizmet Eğitiminin Tarihi

Since the early years of the 20th century, following the educational studies carried out by Charity Organization in England and New York Philanthropy School in the USA, social work education has been introduced and this kind of education has spread to many other countries in the world. One of those countries including social work education is Turkey. For more than 50 years, thanks to the education act in Turkey, there have been many social workers and conductors. By cooperating with various disciplines and under the leadership of the United Nations, the first school of social work education “Social Services Academy” was launched in 1961 in Turkey. Offering 4-year occupational education following high school, Social Services Academy has been the foundation of social work education, especially Hacettepe University Department of Social Work and contributed to the foundation of other schools in Turkey. This study aims to discuss historical development of social work education in Turke

ENGELLİ BİREYLERİN KAMUSAL HİZMETLERE ERİŞEBİLMESİNDE BELEDİYELERİN YERİ

Engelli bireyler, toplum içerisinde yaşayan dezavantajlı gruplar arasında yer almaktadır. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından bireyin sosyal hayata katılmasını engelleyen, bireyin eylem ve faaliyetlerini kısıtlayan zihinsel veya bedensel kısıtlılık şeklinde tanımlanan engellilik, günümüzün devam eden önemli sorunları arasında kabul edilmektedir. Özellikle erişebilirlik kavramı bağlamında insan haklarına erişim, fiziksel mekânların kullanımı ve toplumsal imkânlara ulaşım konusunda engelli bireyler büyük sorunlarla karşılaşmaktadır. Nitekim söz konusu sorunla mücadele konusunda hem uluslararası hukukta hem de ulusal mevzuatta alınan yasal düzenlemelerle başta engelli bireyin kendi yaşam çevresi olmak üzere toplumdaki tüm hizmet ve alanlara erişebilmesine imkân tanınmaya çalışılmıştır. Bu kapsamda belediyeler de eğitimden sağlığa istihdamdan ulaşıma kadar engelliler için gerekli olan tüm gereksinimlerin karşılanmasında önemli görev ve sorumluluklar yüklenen kurumlar arasında bulunmaktadır. Erişebilirlik ölçütüne göre engelli bireylerin hizmet ve imkânlardan yararlanması konusunda avantajlı bir durumda olan belediyeler, fiziki mekânların erişebilir hale getirilmesinden, engellilerin istihdamına kadar üstlendiği çeşitli görevler ile yürüttüğü hizmetler bakımından günümüzde daha fazla önemli bir hale gelmiştir. Dolayısıyla çalışmada engelli bireylerin kamusal hizmetlere ulaşımı ile mekânlara erişebilmesinde belediyelerin sunduğu sosyal hizmetler ele alınarak erişilebilirlik konusunda yürütülen politika ve uygulamalara katkı verilmesi amaçlanmıştır

Social Work Practices of municipalities during the COVID-19 outbreak

Covid-19 (koronavirüs) salgın hastalığı ilk defa 2019 yılı aralık ayında Çin’de görülmüştür. Daha sonra tüm dünyaya yayılarak küresel ölçekte krizlere neden olmuştur. Birçok ülke idaresi başta sağlık olmak üzere ekonomi, eğitim gibi birçok alanda salgının verdiği zararları karşılama ve ortaya çıkabilecek olası daha derin krizleri de önleme çabasına girişmiştir. Bu kapsamda ülkelerin hem merkezi hem de belediye idareleri kendine özgü imkân ve kaynaklar çerçevesinde koronavirüs salgınına karşı mücadele vermeye başlamıştır. Nitekim krizin dünya genelinde hızla yayılmaya başlaması, mücadelenin de en az bu hızla yürütülmesini zorunlu kılmıştır. Bu nedenle yerel alanlarda birey ve topluluklara en yakın olan ve hizmetlere de en kolay şekilde erişme imkânı sunan belediye idareleri salgınla mücadelede daha avantajlı durumda olmuştur. Çünkü salgınla birlikte ortaya çıkan küresel krize karşı alınacak hızlı ve etkili tedbirler toplumun daha az kayıpla süreci atlatabilmesine imkân tanımıştır. Dolayısıyla birçok ülkede merkezi yönetim yanında yerel yönetim birimi olan belediyeler de salgınla mücadelede kapsamında çeşitli sosyal hizmet uygulamalarını yerel halka sunmaya çalışmıştır. Bu bağlamda çalışmada dünyayı etkisi altına alan koronavirüs salgınına karşı farklı ülkelerin belediyeleri tarafından pandeminin başlangıcından itibaren sunulan sosyal hizmet uygulamaları incelenmiştir.Covid-19 pandemic first broke out in December 2019 in China and since then it has caused global crises all over the world. Therefore, most countries of the world have been struggling to meet current pandemic-based problems in many areas first in health, economy, education and to stop any other potential crisis with more effects. Both central and municipalities have fought against corona virus with their means and sources because quick and efficient measures taken against the rapid growth of the global crisis have made the countries deal with the period more effectively. In many countries, municipalities along with central governments have worked to offer various social work practices. This study focuses on these various social work practices that municipalities in different countries have shouldered since the beginning of the coronavirus pandemic

Contributions of city councils to the decentralization of social services

Refah devleti uygulamalarının tartışılıp neo-liberal politikaların uygulanmaya konulduğu 1980’li yıllardaki ekonomik ve mali krizler, ülkelerin sosyal politika belirleyicilerinde çeşitli aktörlerin yer almasına imkân tanımıştır. Özellikle ülkelerdeki sosyal refah politikalarının belirlenmesinde merkezi idareye destek olma amacı taşıyan yönetişim ilkesi katılımcı bir yönetim mekanizmasına zemin hazırlamıştır. Böylece sosyal politikaların bel kemiğini oluşturan sosyal hizmetlerde yerel yönetimlerden sivil toplum kuruluşlarına kadar katılımcı bir idare şekli yerelde ortaya çıkarılmıştır. Özellikle kent konseyleri eliyle yerel alandaki sosyal yönlü hizmetlerin türünü belirleyen yerel halk, kararlara da katılarak hizmetlerin niteliğinin gelişmesine ve verimliliğinin artmasına katkı yapmıştır. Türkiye de kamu yönetimi alanında başlattığı reformlar aracılığıyla yaşanan bu tür gelişmeleri yerelde uygulama koymuştur. Bu bağlamda 2004 yılından itibaren yerel yönetim alanında başlatılan yasal düzenlemelerin içerisine kent konseyleri de eklenerek sosyal hizmetlerin yerelleşme süreci hızlandırılmak istenmiştir. Çalışmada kent konseylerinin sosyal hizmetlerin yerel idareler eliyle yaygınlaştırılması arayışı sürecine olası katkılarının ortaya konması amaçlanmıştı

BELEDİYELERİN YOKSULLUKLA MÜCADELEDEKİ ROLÜ: MALATYA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ ÖRNEĞİ

Tarihin her döneminde görülen yoksulluk sorunu, günümüzde daha da önem arz etmştir. Dünya üzerinde ülkeler, idari, sosyal, kültürel yapıları ile ekonomik durumlarına göre yoksullukla mücadele konusunda kendi yöntemlerini geliştirmişlerdir. Bu çerçevede birçok ülke, merkezi yönetim kadar yerel yönetimleri de bu sorunla mücadelede daha aktif bir duruma getirmeye çalışmıştır. Bu ülkelerden birisi de Türkiye’dir. 2000’li yıllardan itibaren gerçekleştirilen yasal reformlar sonucunda merkezi idarenin yanında yerel yönetimlere özel de ise belediyelere yoksullukla mücadelede önemli yetki ve roller verilmiştir. 2004 ve 2005 yıllarında belediye idarelerine yönelik çıkarılan 5216 Sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu ve 5393 Sayılı Belediye Kanun ile yoksullara yönelik yerel alandaki sosyal politika ve hizmetler konusunda belediyelere çeşitli sorumluluklar yüklenmiştir. Yapılan bu yasal reformlarla belediyeler bulundukları alanlarda yoksullukla mücadele temel yönetim birimlerden birisi haline gelmiştir. Daha sonrasında 2012 yılında düzenlenen 6360 sayılı yasayla birlikte belediyelerin hem yönetim yapılarının güçlendirilmesi hem de yerel alanlardaki belediye hizmetlerin yaygınlaştırılması hedeflenmiştir. Böylelikle yoksullukla mücadele konusunda, merkezi idarenin yanında yerel yönetim birimi olarak belediyelerin de güçlü bir paydaş ve aktör olma yolunda önemli bir adım daha atılmıştır. Dolayısıyla bu çalışmada, Türkiye’de belediyelerin yoksulluk sorunu ile mücadeledeki görev ve sorumlulukları Malatya Büyükşehir Belediyesi (MBB) örneği üzerinden ele alınmış ve bu sorunun ortadan kaldırılması veya azaltılması için yerelde yürütülen sosyo-ekonomik yönlü çalışmaların bir değerlendirilmesi yapılmıştır

Engellilere Yönelik Yerel Sosyal Hizmetlerde Belediyelerin Yeri: Malatya Büyükşehir Belediyesi

20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren engellilere yönelik tıbbi bakım hizmetleri yanındaçeşitli destek ve koruma hizmetleri de sunulmaya başlanmıştır. Ancak toplum hayatında engelli bireylerin kendi varlıklarını gösterebilme konusunda uzunca bir dönem geri planda kalmıştır. Bu durum engellilere yönelik politika ve hizmetlerde merkezi idare dışındaki diğer kurumların görev ve sorumlulukları çok fazla yüklenememesinden kaynaklı olduğu söylenebilir. Fakat bu olumsuz olgu yerel sosyal politikalar konusunda belediyelere görev ve sorumluluklar verilmesiyle birlikte değişim göstermeye başlamıştır. Özellikle 2000’li yıllardan itibaren yerel yönetim alanında yapılan reformlarla engellilere yönelik yerel nitelikli hizmetlerde belediyelere bazı yetki ve görevler verilmiştir. Böylece engellilere sunulan yerel hizmet ve politika konusunda merkezi yönetimin yanında belediyeler de temel aktör olarak yerini almaya başlamıştır. Reform döneminde 5216 sayılı Büyükşehir Belediye Yasası, 5393 sayılı Belediye Yasası ile 2012 yılında çıkarılan 6360 sayılı yasa engelli alanında belediyelere yönelik emredici hükümler ile görevler yükleyerek çeşitli haklar ile hizmetleri ortaya koymuştur. Bu bağlamda belediyeler kendi imkânları dâhilinde hizmetlerin niteliğinden mekânların kullanıma kadar farklı hizmetleri engellilerin kullanımına sunmaya ve toplum hayatına uyum konusunda destek olmaya çalışmıştır. Dolayısıyla çalışmada engelli bireylere yönelik belediyelere verilen görev ve sorumluluklar ile hizmet ve uygulamalar Malatya Büyükşehir Belediyesi örneği üzerinden ele alınmıştır. Böylece yerel alanda belediyelerin engellilere yönelik sunduğu iyi hizmet uygulamalarını ortaya koymak, olası eksiklikleri tespit etmek ve ileride yapılacak hizmetlere yol göstermek amaçlanmıştır

An evaluatıon for the organısatıon of socıal servıces on local admınıstratıons

Sosyal hizmetler, dezavantajlı bireyler ile toplulukların öncelikli olduğu ancak toplumun tüm üyelerinin karşılaştığı sosyo-ekonomik sorunların çözümüne yönelik sunulan hizmetlerin bütünüdür. Dolayısıyla birçok ülkede, bu hizmetlerin belirlenmesinden üretilip sunulmasına kadar tüm süreçten birincil derecede sorumlu olan yönetim kademesi merkezi yönetim olmuştur. Ancak 1980’li yıllarla birlikte küreselleşme, yerelleşme gibi fikirler ile neo-liberal politikalar sonucunda sosyal hizmetlerin yürütülmesinde, merkezi idareler yanında yerel yönetimler de yer almaya başlamıştır. Bu dönüşümden etkilenerek geliştirilen reformlarla yerel yönetim kademelerini sosyal hizmetler konusunda yetkilendiren ülkelerden birisi de Türkiye’dir. Özellikle 2000’li yıllarda başlatılan kamu yönetimi alanındaki reformlarla, belediyelere sosyal hizmetler alanında önemli yetki ve sorumluluklar yüklenmiştir. Böylece Türkiye’de yerel alanda sunulan sosyal hizmetler konusunda belediyeler de kendilerine özgü geliştirdikleri örgütlenme biçimleri ile bu hizmetleri yürütmüşlerdir. Ancak niteliği itibariyle bireyi merkeze alan önemli bir hizmet alanı olan sosyal hizmetlerin belediyelerdeki örgütlenme şekilleri durum itibariyle belirli bir standart ve ölçüden uzak kaldığı ve buna bağlı olarak da hizmet kollarının teşkilatlanma içerisinde dağınık bir yapıda olduğu gözlemlenmiştir. Bu bağlamda, çalışmada Türkiye’deki büyükşehir belediyelerinin teşkilat yapıları içerisinde sosyal hizmetlerle ilgili birimlerin örgütlenme şekilleri ele alınarak bir değerlendirme yapılmıştır